فرگشت

این ویدیوی فوق العاده زیبا، سیری است در تاریخ حیات از آغاز تا به امروز در عرض شش دقیقه. زیرنویس فارسی این ویدیو توسط «پروژه فرگشت» تقدیم می‌شود.

برسی انتقادها به فرگشت – بخش اول: قانون دوم ترمودینامیک

با گذشت بیش از ۱۵۰ سال از انتشار کتاب «منشاء انواع» توسط طبیعیدان مشهور انگلیسی «چارلز داروین»، نظریه فرگشت (تکامل) مورد قبول اکثر زیست‌شناسان جهان است. زیست‌شناسی فرگشتی به یکی از پایه‌های اصلی زیست‌شناسی مدرن تبدیل شده است. یک نظریه علمی خوب نظریه‌ای است که «ابطال‌پذیر» باشد، یعنی همواره امکان رد کردن و اشتباه خواندن آن وجود داشته باشد. نظریه فرگشت نیز یکی از نظریه‌هایی است که از زمان مطرح شدن آن تا به امروز یکی از موضوعات بسیار داغ و مورد بحث بوده است. با وجود تلاش‌های بسیار برای ابطال آن، هنوز مدرک یا شاهدی دال بر اشتباه بودن آن پیدا نشده است، کمااینکه مدارک جدیدتر در طول سالیان روی صحت و درستی آن مهر تایید دوباره و چندباره زده‌اند.

منتقدان و مخالفان نظریه داروین به طور سنتی هفت دلیل عمده برای اثبات اشتباه بودن فرگشت عنوان نموده‌اند، که با توجه به این ۷ دلیل فرگشت را «غیر ممکن» می‌دانستند. با وجود پاسخ‌های علمی به این انتقادات هنوز هم کسانی هستند که با استناد به این دلایل، فرگشت را غیر ممکن می‌پندارند. در این سلسله مقالات سعی شده این هفت دلیل معروف به صورت جداگانه بررسی شده و مردود بودن این ادعاها نشان داد شود. دنیای علم همواره در حال تغییر و تکمیل است، و این سلسله مقالات با توجه به داده‌های علمی ثبت شده تا به امروز نوشته می‌شوند.

بخش اول: آیا فرگشت قانون دوم ترموديناميک را نقض می‌كند؟

این ادعا که -فرگشت با قانون دوم ترمودینامیک در تناقض است- همواره توسط بسیاری از مردم، به ویژه خلقت‌گرایان مطرح می‌شود. آنها بر این باورند که با استناد به قانون ۲ ترمودینامیک، پدیده فرگشت از نظر فیزیکی «غیر ممکن» و محال است. دلیل اصلی این امر، برداشت اشتباه از قانون دوم ترمودینامیک است. فرگشت با هیچ یک از قوانینی که تا به امروز در علم فیزیک مطرح شده در تناقض نیست. تناقض  فرگشت با قانون دوم ترمودینامیک یکی از پیش پا افتاده‌ترین بدفهمی‌های رایج در لیست ادله خلقتگرایان برای اثبات نادرستی فرگشت است، که پاسخ بسیار ساده‌ای دارد.

پیش از هر چیز، باید به این نکته توجه داشت که قانون دوم ترمودینامیک یک تعریف علمی کاملا روشن و مشخص دارد، وهیچ شباهتی به یک ایده فلسفی مرموز ندارد. در تعریفی ساده، طبق این قانون «آنتروپی در سیستم‌های بسته همواره با گذر زمان تمایل به زیاد شدن دارد». به این ترتیب جهان با گذشت زمان لحظه به لحظه به سوی بی‌نظمی بیشتر می‌رود. نکته‌ای که خلقت‌گرایان به آن توجه نمی‌کنند اینستکه این قانون تنها در سیستم‌های بسته صادق است. منظور از سیستم بسته سیستمی است که تبادل ماده و انرژی ندارد.

در یک سیستم بسته که از قانون دوم ترمودینامیک پیروی می‌کند هیچ مانعی نیست که جلوی منظم شدن در قسمتی از سیستم را بگیرد، درحالیکه بخش دیگر به سمت بی‌نظمی بیشتر برود. برای مثال، در زندگی روزمره

دانلود ترجمه فارسی کتاب «منشأ انواع» اثر چارلز داروین

چارلز داروین طبیعیدان انگلیسی ۲۰۲ سال پیش در چنین روزی متولد شد. او دانشمندی بود که مبانی نظریه فرگشت را بنیان نهاد، و برای همیشه نگاه ما را نسبت به جهان طبیعت و جایگاه ما در آن دگرگون کرد. مهمترین اثر او کتاب «منشا انواع» در سال ۱۸۵۹ است که در آن دلایل خود را برای تغییر موجودات زنده و نیروی پیش‌برنده‌ی این تغییرات یعنی «انتخاب طبیعی» توضیح داده است. نسخه‌ی پی‌دی‌اف ترجمه‌ی این اثر به فارسی به مناسبت سالروز تولد نویسنده در «روز داروین» به دوستداران علوم طبیعی تقدیم می‌شود. متاسفانه نسخه فارسی این کتاب در اکثر کتاب‌فروشی‌ها و شاید تمام کتابخانه‌ها یافت نمی‌شود. خوشبختانه کتاب الکترونیک آن در اینترنت موجود است. مرسی از آپلودگر اصلی که زحمت اسکن و پی‌دی‌اف را کشیده است!

دانلود کتاب داروین به فارسی (۲۲ مگابایت)

لینک‌های کمکی (سرور ۱ – سرور ۲)

چند نکته درباره‌ی این کتاب:

۱. نام کتاب «The Origin of Species» به فارسی به چند صورت مختلف ترجمه شده است. در برخی موارد مثل ترجمه‌ی حاضر آن را «منشا انواع» ترجمه کرده‌اند. در برخی منابع دیگر به شکل «بنیاد انواع» ترجمه شده است. ترجمه عربی این اثر «اصل الانواع» است که در فارسی هم گاهی به این نام، «اصل انواع» خوانده می‌شود. در کتاب زیست‌شناسی پیش‌دانشگاهی ایران (چاپ نهم ۱۳۸۹ – ص ۷۵)، مولفین کتاب درسی آن را «خاستگاه گونه‌ها» ترجمه کرده‌اند. این در حالیست که در ویکی‌پدیای فارسی برابر «آغاز گونه‌ها» را صحیح‌تر دانسته‌اند.

مستند نبوغ چارلز داروین با زیرنویس فارسی

طریق مشاهده آنلاین: کیفیت بالا در یوتیوب: نبوغ چارلز داروین

طریق دانلود: ۱. از خود یوتیوب با استفاده از دانلودگرهای یوتیوب + یا + ۲. رپیدشر (۲۱۰ مگابایت) ۳. مدیافایر در دو قسمت ۱۰۰ مگابایتی (بخش ۱ – بخش ۲)

«نبوغ چارلز داروین» مستند تلویزیونی سه قسمتی، نوشته و اجرای ریچارد داوکینز زیست‌شناس مشهور بریتانیایی است. در بخش نخست تاریخچه‌ای از علم فرگشت (تکامل) و دلایل علمی پذیرفته شدن آن به عنوان دلیل پیچیدگی و گوناگونی حیات در کره زمین مطرح می‌شود. سیر زندگی و سفرهای پژوهشی داروین بر عرشه کشتی بیگل به عنوان طبیعیدان دنبال می‌شود. به توضیح نیروی پیش‌برنده فرگشت یعنی «انتخاب طبیعی» پرداخته شده، و مثال‌های جالبی از حیات وحش درباره نحوه سازگاری موجودات زنده با محیط اطرافشان آورده می‌شود. در سفری به آفریقا، شواهد جالبی از مقاومت ژنتیکی شماری از مردم نایروبی نسبت به ویروس اچ‌آی‌وی و بیماری ایدز بدست می‌آید. در این بخش از مجموعه، داوکینز سری هم به یک کلاس درس علمی در شهر لندن می‌زند. او سعی می‌کند با ارائه مدارک فراوان فسیلی و ژنتیکی چشمان دانش‌آموزان را به روی واقعیت فرگشت باز کند.

مستند فوق در سال ۲۰۰۸ به مناسبت ۱۵۰ امین سالگرد انتشار کتاب تاریخ‌ساز چارلز داروین یعنی «منشا انواع» از کانال ۴ بریتانیا پخش گردید. ترجمه و زیرنویس از پروژه فرگشت تقدیم می‌شود.

معرفی و دانلود کتاب جدید «فرگشت و ژنتیک»

وبلاگ فرگشت مفتخر است که برای نخستین بار نسخهٔ الکترونیک کتاب جدیدی را که دربارهٔ فرگشت (تکامل) و ژنتیک نوشته شده به عموم علاقمندان معرفی کرده و برای دانلود قرار دهد! نام این کتاب «فرگشت و ژنتیک» نوشتهٔ جناب آقای بهنام محمدپناه است. مطالب کتاب در چهار فصل تنظیم شده: داروین و نظریهٔ انتخاب طبیعی، فرگشت جهان از انفجار بزرگ تا امروز، ژنتیک، و بخش پرسش و پاسخ. مطالب این کتاب مصور با زبان ساده نوشته شده و در واقع یک کتاب علمی عامه‌فهم است. از اینرو برای بسیاری رده‌های تحصیلی قابل استفاده بوده و توصیه می‌شود. تصاویر گویا و جذاب، دنبال نمودن تاریخ زیستی موجودات مختلف و فرگشت انسان از دیگر نکات قوت کتاب به شمار می‌روند. این کتاب از خوش‌خوان‌ترین کتاب‌هایی است که در این زمینه به فارسی نوشته شده، پس آن را بخوانید و لذت ببرید!

دانلود کتاب «فرگشت و ژنتیک» (۴.۷ مگابایت PDF)

مقاله آموزشی «فرگشت چیست؟»

دانلود نسخه اصلاحی و جدید مقالهٔ «فرگشت (تکامل) چیست؟» با منابع بیشتر. (۲۶ صفحه pdf)

دانلود (۸۲۰ کیلوبایت)همچنین ببینید: کتاب جدید «فرگشت و ژنتیک»

راهنمای فارسی شبیه‌ساز «Gene Pool»

شیرین، جذاب، بانمک و خنده دار

طریق مشاهده: ۱. یوتیوب ۲. فیس‌بوک

طریق دانلود: ۱. مدیافایر ۲. رپیدشر

دنیل دنت (Daniel Dennett) یکی از مشهورترین فیلسوفان زندۀ جهان است.

فرگشت تولید مثل جنسی

تولید مثل یکی از بنیادی‌ترین مفاهیم زیست‌شناسی است. تولید مثل در زیست‌شناسی به معنای تولید یک نسخۀ مشابه و در نتیجه ادامه پیدا کردن حیات است. گرچه تولید مثل اغلب در راستای تولید اولاد در گیاهان و جانوران به کار می‌رود، ولی این مفهوم بنیادی‌تر از چیزی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد. برای درک این موضوع باید به مبدا حیات برگشت. یکی از نخستین ویژگی‌هایی که موجب پیدایش حیات شده بایستی توانایی یکسری واکنش‌های شیمیایی در زمین اولیه در تولید کپی از خودشان بوده باشد. تولید مثل در پایه‌ای‌ترین سطح در واقع بازتولید شیمیایی است. در طول فرگشت حیات، بایستی سلول‌هایی با سطح فزاینده‌ای از پیچیدگی پدید آمده باشند؛ و البته تولید چیزهایی مثل خودشان ضروری بوده است. بدیهی است که آنهایی که به هر دلیل قادر به تولید حداقل یک کپی موفق از خودشان نباشند ادامه نمی‌یابند. در ارگانیسم‌هایی (موجودات زنده) که تک‌سلولی هستند تولید مثل یعنی توانایی یک سلول در بازتولید یک سلول جدید از خودش، ولی در ارگانیسم‌های چندسلولی به معنی رشد و باززایی است.

یک راه هر ارگانیسم برای تولید مثل این است که یک کپی همانند خودش بسازد. ارگانیسم‌هایی که به این شکل تولید مثل غیر جنسی دارند قادرند با سرعت و به سادگی تکثیر شوند.

تولید مثل جنسی، در آن سو، بسیار پیچیده و بغرنج است. نه تنها یک ارگانیسم باید اسپرم یا تخمک تولید کند، بلکه او باید همچنین یک فرد از جنس مخالف پیدا کند و معیارهای انتخاب شریک را برآورده کند و سپس با موفقیت جفت‌گیری کند. پس از همۀ اینها، ارگانیسم فقط نیمی از ترکیب ژنتیکی‌اش را به فرزند منتقل می‌کند.

پس از پذیرش گستردۀ نظریه فرگشت، دانشمندان شروع به پرسش کردند. اگر تولید مثل جنسی این اندازه بغرنج و از لحاظ زیست‌شناسی پرخرج است، پس چرا اینقدر رواج دارد؟

تولید مثل جنسی هرگز شروع به رشد و تکامل نمی‌کرد، و هرگز به این رشد و تکامل تا رسیدن به این درجه از پیچیدگی که امروزه در بسیاری از حیوانات و گیاهان وجود دارد، ادامه نمی‌یافت، مگر اینکه فواید فرگشتی قابل توجهی در اختیار بگذارد.

اینکه این فواید چه می‌توانند باشند، به هر روی، همچنان موضوع گفتگوهای مجامع علمی است. نظریه‌ها در مورد فرگشت جنسیت باید توسط آزمون‌های تجربی بسیار مشکل اثبات شوند، پس درهای پاسخ به این موضوع همچنان به روی گمانه‌زنی‌ها باز است.